Σάββατο 22 Αυγούστου 2009

Αναδημοσίευση άρθρου του Νικόλα Σεβαστάκη από την Ελευθεροτυπία 21 Αυγούστου 2009.


Του ΝΙΚΟΛΑ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗ

Ο κ. Χ. και ο Θοδωρής Ηλιόπουλος

Ο κ.Χ. είναι ένα υψηλής πιστότητας προϊόν της κυβερνώσας ελίτ της τελευταίας εικοσαετίας. Βρέθηκε και έδρασε, ουσιαστικά, στη μεθόριο του εγχώριου φιλελευθερισμού και σοσιαλισμού, στο πεδίο ώσμωσης των προηγμένων αγορών και της κρατικής γραφειοκρατίας, της ιδιωτικής οικονομίας και του μύχιου κράτους των κομμάτων. Όσο και αν βρίσκεται σε δύσκολη θέση, αισθάνεται προστατευμένος. Και με το δίκιο του: Δεν πρόκειται, όπως λένε κάποιοι ελαφρά τη καρδία, για άλλη μια περίπτωση Κοσκωτά. Είναι μια φιγούρα η οποία συγκεντρώνει την επικοινωνιακή και συναλλακτική τεχνογνωσία που λειάνθηκε όλα αυτά τα χρόνια κάπου ανάμεσα στα λόμπι της «Μεγάλης Βρεταννίας» και του «Hilton», στις λέσχες της Εκάλης και στα ελβετικά ύψη. Αντιπροσωπεύει μια σπορτίφ, κοσμοπολίτικη, εξωστρεφή και καλά σπουδαγμένη επιχειρηματικότητα, μια ποιοτική υπέρβαση των πρώτων κυμάτων του άγριου νεοπλουτισμού της δεκαετίας του '80. Γι' αυτό, άλλωστε, μπορεί και απαιτεί, διά των συνηγόρων του, να πέσει η θερμοκρασία στην Αθήνα, να μην έχει καύσωνες των σαράντα βαθμών, που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την υγεία του. Γι' αυτό μπορεί να σπέρνει μικρές υπολογισμένες δόσεις φόβου γνωρίζοντας ότι το πολιτικό σύστημα, η δημοκρατία των προμηθειών, δεν μπορεί να είναι πραγματικά αυστηρή με αυτόν.

Η δημοκρατία, άλλωστε, δεν έχει επιλέξει να θεωρεί εχθρό τον κ. Χ. Έτσι όπως ήρθαν τα πράγματα, είναι ενοχλητικός, προφανώς αντιπαθής στους ευεργετηθέντες, απρόβλεπτος, επίσης, για τους φθινοπωρινούς σχεδιασμούς των επιτελείων. Αλλά, σε τελική ανάλυση, είναι μια θεσμική προσωπικότητα. Δεν είναι η «μηδενιστική αλητεία» την οποία καυτηρίασαν οι ενοχλημένοι διανοούμενοι τις ημέρες του Δεκέμβρη. Αντίθετα, ένας τέτοιος «κίνδυνος για τους θεσμούς και το κράτος δικαίου» βρίσκεται σε ασφαλή χέρια: Τις ώρες που ο κ. Χ. καθορίζει με τους συνηγόρους του την προσφορότερη υπερασπιστική στρατηγική, ο επονείδιστος οχλοκρατικός Δεκέμβρης τιμωρείται στο πρόσωπο του Θοδωρή Ηλιόπουλου. Το μήνυμα του ανθρώπου αυτού, κρατούμενου επί μήνες στις φυλακές Κορυδαλλού και απεργού πείνας, είναι ακριβώς το ίδιο το πρόσωπό του. Αυτό το πρόσωπο που φέρει έντονα τα σημάδια της φυσικής καταβολής, της σωματικής ταλαιπωρίας και συγχρόνως αποπνέει σθένος και ήρεμη αυτοπεποίθηση.

Το σημείωμα αυτό γράφεται δίχως να γνωρίζω την κατάληξη του αγώνα του Θοδωρή Ηλιόπουλου. Αισθάνομαι όμως ότι αυτός ο αγώνας με αφορά ακριβώς διότι ο κόσμος του Θοδωρή δεν συναντά τον κόσμο του κ. Χ. Το πείσμα του πρώτου, η απόφασή του να μην αυτοκαταργηθεί ως υποκείμενο συγκεκριμένων ιδεών και αξιών, δεν έχει καμιά σχέση με τη στρατηγική διάσωσης του άλλου. Ο Θοδωρής θέλει να σώσει την τιμή του, την ανθρώπινη και πολιτική του υπερηφάνεια. Ο κ. Χ. επιδιώκει να καταστήσει καθαρό σε όλους ότι η δική του «πολιτεία» αποτελεί μέρος του περίπλοκου παιχνιδιού της δημοκρατίας και οι πρακτικές του αναπόφευκτο τίμημα της διαλεκτικής του εκσυγχρονισμού. Στον Θοδωρή λάμπει το αποσιωπημένο και αγνοημένο πρόσωπο του περασμένου Δεκέμβρη: μια ηθική μαρτυρία εναντίον όλων όσα συμβολίζει ο κ. Χ. Αυτή η ηθική μαρτυρία υπάρχει, έχει περιεχόμενο, παρά το ότι δεν έχει επινοήσει τις πολιτικές της μορφές: είναι η προτεραιότητα των δεσμών κοινωνικής αλληλεγγύης έναντι της Αυτού Μεγαλειότητος του Εμπορεύματος, η επιθυμία για ισότητα και η άρνηση των προνομίων, η θετική επαναξιολόγηση μιας μη καταναλωτικής, μη ανταγωνιστικής καθημερινότητας. Ένας τέτοιος πυρήνας νοήματος είναι πολύτιμος. Έρχεται να υπενθυμίσει τα όρια της εποχής του κενού, τα ευλογημένα ρήγματα στον θεσμοποιημένο ατομικισμό και στο συμβόλαιο κοινωνικής αδιαφορίας με το οποίο το κενό προοδεύει προς την ολοκλήρωσή του...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου